Otwock
Wieża ciśnień na terenie dawnego Wojskowego Sanatorium Przeciwgruźliczego, powstałego w latach 1933-36.
Budowa kompleksu sanatoryjnego została ukończona w 1935 roku. Projektantem był Edgar Norwerth (architekt m.in. warszawskiej AWF i służewieckich wyścigów). Wzorował się na budownictwie sanatoryjnym Francji i Szwajcarii. Budynki gospodarcze i administracyjne projektował także architekt Biernacki. Cały zespół szpitalny wpisany został w 2006 r. do rejestru zabytków. Budynek główny kompleksu, wraz z łącznikiem i kuchnią, jest jednym z czołowych przykładów umiarkowanego funkcjonalizmu w architekturze polskiej okresu międzywojennego. Placówka była nieczynna od 2000 r. Kilka lat temu kupiło ją Europejskie Centrum Zdrowia Otwock. W wyremontowanych budynkach urządzono nowoczesną klinikę (otwartą w 2010 r.). Wszystkie prace związane z modernizacją budynków oraz przystosowaniem ich do funkcji medycznych odbywały się w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Na szczycie wieży ciśnień znajdował się drewniany stelaż, na którym kiedyś wywieszano flagę z okazji świąt państwowych. Tam też w najwyższym miejscu umieszczona była syrena oznajmiająca alarm przeciwlotniczy dla całej okolicy. Wieża ciśnień na terenie sanatorium była zasilana przy pomocy trzech pomp głębinowych zanurzonych w stalowych rurach bardzo głęboko (sanatorium znajduje się na sporym wzniesieniu). Pompy były zlokalizowane w odległości 150-200 metrów od wieży. Przy wejściu do wieży znajdowało się urządzenie przelewowe w postaci dwóch rur wygiętych w kolanko. W przypadku awarii czujników poziomu lustra wody, gdy woda w zbiorniku osiągnęła stan krytyczny, to przelewała się do rur odprowadzających ją do studzienki betonowej z żelazną kratką. Wewnątrz, naprzeciwko wejścia do wieży znajdował się wodowskaz. Na szczyt wieży prowadziły wąskie kręte metalowe schodki. Na samej górze znajduje się wielki stalowy zbiornik.
Informacje powyżej: Zbigniew Wasilewski
Wieża w trakcie budowy, lata 30. XX w.
——————————————————————————————————————–
Zdjęcia: Małgorzata Łoś, lipiec 2020 r.
——————————————————————————————————————–
Zdjęcia: Małgorzata Łoś, sierpień 2007 r.